Rượu vang Tây Ban Nha – một hương vị độc đáo đọng lại trong lòng người yêu thưởng thức rượu trên khắp thế giới. Quốc gia này không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp của những cảnh quan hùng vĩ và văn hóa đậm đà, mà còn là một điểm đến không thể bỏ lỡ cho những ai đam mê rượu vang. Với lịch sử trồng nho hơn 2.000 năm, Tây Ban Nha đã tạo nên những dấu ấn riêng biệt trên bản đồ thế giới của nghệ thuật chế biến và ươm mầm những giọt nectar quý giá.
Từ vùng La Rioja đầy truyền thống cho đến Catalonia sôi động, rượu vang Tây Ban Nha mang trong đó hương vị của thời gian và lòng đam mê của những người nông dân, nhà làm vang tài ba.
Rượu vang Tây Ban Nha là gì?
Rượu vang Tây Ban Nha, còn được gọi là “vinos Españoles” trong tiếng Tây Ban Nha, là loại rượu quý được sản xuất tại quốc gia này. Nằm tại bán đảo Iberia, Tây Ban Nha có hơn 1,2 triệu hecta (tương đương 2,9 triệu mẫu Anh) đất trồng nho, biến đất nước này thành một trong những quốc gia sản xuất rượu vang trồng nho rộ rãi nhất. Dẫu vậy, vị trí thứ ba toàn cầu về sản xuất rượu vang, với vị trí hàng đầu thuộc về Ý và Pháp, tiếp sau là Hoa Kỳ.
Sự kết hợp này chủ yếu xuất phát từ năng suất thấp và khoảng cách xa giữa những cây nho cổ xưa trên đất khô, mà bạn có thể tìm thấy ở một số vùng sản xuất rượu vang Tây Ban Nha. Đất nước này đứng thứ chín trên thế giới về lượng rượu vang tiêu thụ, với mức trung bình 21,6 lít (5,7 gallon Mỹ) mỗi người mỗi năm.
Với hơn 400 loại nho bản địa, Tây Ban Nha đa dạng về giống nho, tuy nhiên, chỉ có 20 loại nho chiếm 88% sản xuất rượu vang của quốc gia, trong đó bao gồm Tempranillo, Bobal, Garnacha và Monastrell cho nho đỏ; Albariño, Airén, Verdejo, Palomino và Macabeo cho nho trắng; và ba loại nho Cava Parellada, Xarel·lo và Macabeo.
Những vùng sản xuất rượu vang nổi tiếng của Tây Ban Nha bao gồm Rioja và Ribera del Duero, nổi danh với Tempranillo; Jumilla, nơi sản xuất Monastrell; Jerez de la Frontera, quê hương của loại rượu vang Sherry; Rías Baixas ở phía tây bắc Galicia, nơi nổi tiếng với rượu vang trắng làm từ giống nho Albariño; và Catalonia, bao gồm cả Cava và các vùng sản xuất rượu vang như Penedès và Priorat.
Khám phá lịch sử rượu vang Tây Ban Nha
Tây Ban Nha luôn tỏ ra là một quốc gia với di sản rượu vang cổ xưa, đứng cạnh hàng ngang với Pháp và Ý trong lĩnh vực này. Các nhà khảo cổ học đã thăm dò và xác định rằng, khoảng từ năm 4000-3000 TCN, những trái nho đầu tiên đã nở rộ trên mảnh đất Tây Ban Nha.
Di sản rượu vang của Tây Ban Nha có tuổi đời ít nhất ba nghìn năm; vùng Sherry ngày nay đã chứng kiến những vườn nho được người Phoenicia trồng từ khoảng 1.100 TCN. Tuy nhiên, thời kỳ đặc biệt quan trọng trong lịch sử rượu vang Tây Ban Nha đến từ giai đoạn nền dân chủ tái sinh (từ khoảng năm 1978 trở đi). Đây là thời điểm rượu vang Tây Ban Nha bắt đầu nổi bật trên sân khấu thế giới. Sự cạnh tranh sôi nổi trên thị trường quốc tế đã thúc đẩy quá trình phát triển vượt bậc của rượu vang Tây Ban Nha.
Từ các nhà làm rượu tuân thủ truyền thống đến những nhà làm rượu kiên định với tinh thần hiện đại, táo bạo và sáng tạo, Tây Ban Nha đã tạo ra những tác phẩm rượu vang xuất sắc. Sự đa dạng này đã giúp đất nước này nắm giữ những loại rượu vang tuyệt vời, với sản lượng xuất khẩu không ngừng gia tăng, từng bước được thế giới công nhận vì chất lượng tinh tế.
Các Khu Vực Sản Xuất Rượu Vang ở Tây Ban Nha
Tại Tây Ban Nha, từng khu vực sản xuất rượu vang mang trong mình một sự độc đáo hoàn toàn. Hiện nay, có khoảng 72 khu vực được công nhận sản xuất những chai rượu vang xếp hạng cao, mỗi chai mang dấu ấn cá tính riêng. Dưới đây là một số khu vực nổi tiếng sản xuất rượu vang ở Tây Ban Nha:
- Rioja: Vùng này thường được so sánh với Napa Valley của Tây Ban Nha, nơi tạo ra nhiều chai rượu vang danh tiếng.
- Ribera de Duero: Đặt ở phía Bắc và cách thủ đô Madrid khoảng 100 km, vùng này nổi tiếng với nhiều loại rượu đỏ được ưa chuộng.
- Rueda: Tiếp giáp với phía Tây của Ribera de Duero, đây là nơi sản xuất nhiều loại rượu đỏ và trắng có chất lượng liên tục được cải thiện, và giá cả hợp lý.
- Priorato: Cách Barcelona khoảng 160 km, khu vực này nổi tiếng nhanh chóng với các loại rượu vang đỏ đậm đà, được các chuyên gia đánh giá cao.
- La Mancha: Đây là khu vực có khí hậu và địa hình độc đáo. Các vườn nho của La Mancha thường nằm ở độ cao từ 500-700m, và có thậm chí cả vườn nho ở độ cao trên 1000m. Điều này tạo nên hương vị tươi mát đặc biệt cho rượu vang La Mancha. Khu vực này cũng nổi tiếng với nhiều loại rượu vang đạt tiêu chuẩn DO (Denominación de Origen), và là nơi có nhiều vườn nho độc đáo được biết đến trên toàn châu Âu.
Đặc Điểm Đặc Trưng Của Rượu Vang Tây Ban Nha
Trái với các quy trình sản xuất tự động, rượu vang Tây Ban Nha cao cấp luôn được thu hoạch thủ công, kéo dài trong khoảng 10 tuần trong mùa hè. Hơn nữa, việc chọn lựa và mua nho từ những vườn nho ở các vùng khác nhau cũng đóng vai trò quan trọng để đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng của rượu vang Tây Ban Nha. Điều này tạo ra một sự độc đáo và đa dạng trong hương vị của rượu.
Rượu vang Tây Ban Nha mang trong mình một hương vị mạnh mẽ, hòa quyện giữa hương thơm của cây cỏ, trái cây nhiệt đới như chanh dây, mận, cùng với sự cân bằng tươi mát của dưa. Ngoài ra, nó còn đem lại liên tưởng đến hương vị bánh xốp, vani, hương liệu dược, cùng cảm giác tinh tế của tuyết tùng và thuốc lá. Hậu vị kéo dài của rượu vang Tây Ban Nha là điểm kết thúc ấn tượng của mỗi hũ vị, tạo nên một trải nghiệm thú vị cho người thưởng thức.
Phân Loại Rượu Vang Tây Ban Nha
Rượu vang Tây Ban Nha được phân loại theo nhãn DO (Denominación de Origen), tương tự như các loại rượu vang chất lượng cao ở Pháp (AOC – Appellation d’Origine Contrôlée).
Đối với rượu vang đỏ, thường có 4 hạng cấp như sau:
- Loại Garantia de origen: Đây là dạng rượu vang trẻ, không trải qua giai đoạn ủ trong thùng gỗ sồi và thường được uống trong năm đầu hoặc năm thứ hai sau khi đóng chai.
- Loại vino de crianza: Loại này được ủ trong chai ít nhất 2 năm, kèm theo ít nhất 6 tháng trong thùng gỗ sồi.
- Loại vino de reserva: Đây là loại rượu được ủ ít nhất 3 năm trong chai và ít nhất 1 năm trong thùng gỗ sồi.
- Loại Gran reserva: Loại này cần ít nhất 5 năm để ủ trong chai và thùng gỗ sồi, với ít nhất 2 năm trong thùng gỗ sồi.
Tổng kết
Rượu vang Tây Ban Nha không chỉ là một hương vị tinh tế mà còn là một phần của di sản văn hóa và lịch sử của đất nước này. Qua hơn hai ngàn năm trồng nho và chế biến, Tây Ban Nha đã tạo ra những tác phẩm nghệ thuật đầy tinh tế trong từng hũ vị. Từ vùng La Rioja đầy truyền thống đến Catalonia sôi động, mỗi hạt nho đã đóng góp một phần tâm huyết để tạo nên những chai rượu vang tuyệt vời, góp phần tạo nên hương vị của quốc gia này.
Đó là một hành trình về thời gian và đam mê, khiến cho rượu vang Tây Ban Nha không chỉ là một thức uống mà còn là một câu chuyện về đất và con người.
